Nowe, kolejne obszary Natura 2000 – przekroczenie 18% pokrycia kraju.

Mamy 26 nowych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000. Są to obszary o powierzchni
od kilku hektarów (6,11 ha) do kilkuset tysięcy (136.084,43 ha), położone poza terenami zurbanizowanymi i zamieszkałymi jak i w obrębie miasta Ciechocinek.

W zapowiedzi tej informacji użyłem sformułowania „Minister Środowiska ogłosił..” ale przepraszam, Minister nic nie ogłosił, Minister poprzez Głównego Konserwatora Przyrody przeprowadził „opiniowanie w drodze konsultacji społecznych” w sprawie 26 nowych obszarów Natura 2000. Konsultacje te objęły 55 podmiotów, w tym po 16-tu wojewodów
i marszałków województw, Państwową Radę Ochrony Przyrody, Państwową Radę Ochrony Środowiska, Krajową Radę Gospodarki Wodnej, Centrum Prawa Ekologicznego, Instytut na Rzecz Rozwoju oraz 14 organizacji pozarządowych.

W/w pismo, ozn. SWNiPNn-4141-2-32-4/07/mk, jest datowane – 28 czerwca 2007 r., a w jego ostatnim akapicie określa się nieprzekraczalny termin, w którym można wnieść uwagi ponieważ „Niezłożenie opinii we wskazanym powyżej terminie pozwolę sobie uznać za brak uwag do ww. dokumentu.”.

Czas na przeprowadzenie „konsultacji społecznych” nie został uregulowany ustawowo, zapisy ustawy o ochronie przyrody, w art.27, ust. 2, regulują wyłącznie opiniowanie „projektu listy obszarów Natura 2000” przez „właściwe miejscowo rady gmin” w terminie 30 dni.

Jednak w tym przypadku, Pan Minister lub jego służby mocno przesadziły ponieważ, termin zakończenia konsultacji wyznaczono na godz.12 w dniu 2 lipca 2007r., a więc

„powiadomione” podmioty miały aż 4 doby, wliczając w to sobotę i niedzielę, na zapoznanie się z propozycją i zgłoszenie swoich uwag. O realności wyznaczonego terminu niech świadczy fakt, że Państwowa Rada Ochrony Przyrody, zlokowana w budynku Ministerstwa, otrzymała to pismo w dniu 4 lipca 2004 r.

Jestem przekonany, że w wyznaczonym terminie nie wpłynęły żadne uwagi, a więc 26 nowych obszarów zostało przyjętych, nie tylko poprzez zaopiniowanie przez „właściwe miejscowo rady gmin” ( sprawdziłem że w czerwcu br. miało to miejsce w jednej z gmin, a więc w innych chyba też) ale również w ramach „konsultacji społecznych” – i jak tu się dziwić, iż pojawiają się takie zgrzyty jak „problem Rospudy” ?

Skąd ten pośpiech, a może wręcz niechlujstwo, w załatwianiu tak poważnej sprawy zarówno
dla ochrony przyrody jak i dla rozwoju kraju czyli po prostu dla zrównoważonego rozwoju ?

Odpowiedź znalazłem w Gazecie Prawnej nr 132 (2002) – wtorek – 10 lipca 2007 r. –
„Natura 2000 może opóźnić start pieniędzy z UE” :

„.. jeżeli jakiś program nie zostanie przesłany do Brukseli do końca tego tygodnia, to urzędnicy
z KE zajmą się nim dopiero po sezonie urlopowym, czyli we wrześniu, a jego przyjęcia można spodziewać się na przełomie października i listopada.

Jeżeli Bruksela we wrześniu wyda pozytywne decyzje, to w październiku rozpoczną prace komitety monitorujące. ….. Podpisania umów z pierwszymi benificjentami można się spodziewać pod koniec roku….”

„ Ten plan może się jednak wywrócić, jeżeli Polska nie załatwi problemu sieci Natura 2000, czyli nie wyznaczy wszystkich terenów, …… brak wykazu terenów oznacza zablokowanie funduszy unijnych na lata 2007 – 2013”.

A więc widać, że zasada –„jak się pali to kopiemy studnię”- obowiązuje i ma się dobrze.

Jednak już 31 lipca br. , z Serwisu Samorządowego PAP S.A. – patrz www.samorzad.pap.pl , można było się dowiedzieć, że w dniu 27 lipca br. podczas spotkania z dziennikarzami Minister Środowiska – prof. Jan Szyszko, między innymi, powiedział :

• „ … Polska zakończyła wyznaczanie sieci obszarów Natura 2000 …”
• „ … Łącznie siecią Natura 2000 pokrytych jest obecnie ponad 18 % powierzchni kraju.”

No to chyba już osiągnęliśmy wskaźnik satysfakcjonujący UE i nie będzie już okazji do takich akcji jak opisana, a „rodzimi ekolodzy” będą już mogli podzielić się „strefami wpływów”
i spokojnie czekać na inwestora, działającego w dobrej wierze ale bez ich „błogosławieństwa”.

Hubert Prałat

Prezes Stowarzyszenia

Ocena oddziaływania na środowisko przy współfinansowaniu

Wykonanie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko jest dość skomplikowane i często czasochłonne przy inwestycjach realizowanych ze środków własnych ale stopień trudności wzrasta zdecydowanie jeżeli wchodzimy w przedsięwzięcie współfinansowane przez UE.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, w marcu 2007 r., przygotowało „Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych i regionalnych programów operacyjnych”, które udostępniamy zainteresowanym >> patrz

Zabiegi ochronno-sanitarne w obszarach prawnie chronionych

Często przebywając na terenie parku narodowego, parku krajobrazowego czy też wędrując po granicy lub w obrębie rezerwatu nasuwa się nam pytanie – czemu tu taki bałagan ?, dlaczego nikt nie uprzątnie tych wiatrołomów, uschniętych lub obumarłych drzew ?

Podobne zarzuty, chociaż z innym uzasadnienie – nie estetycznym ale praktycznym, często wysuwają pracownicy lasów państwowych. W ich wypowiedziach dominują obawy o przyszłość sąsiadujących lasów, wykorzystywanych gospodarczo, a zagrożonych inwazją szkodników, dla których obumarłe drzewa są optymalnym środowiskiem i wylęgarnią.

W celu przybliżenia tego problemu – szkodniki – niszczyć czy chronić ? – publikujemy stanowisko Państwowej Rady Ochrony Przyrody i podsuwamy temat do przemyśleń >> patrz

Uwagi do projektów Zespołu Prezydenta RP

Powołany Zespól opracował trzy projekty ustaw, z którymi można się zapoznać na naszych stronach. Dwa z nich dotyczą bezpośrednio Puszczy Białowieskiej i jej otoczenie, a więc wypowiedzi w tych kwestiach pozostawiamy bezpośrednio zainteresowanym. Natomiast projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody i innych ustaw ma wydźwięk ogólnopolski, a więc chcemy zgłosić nasze zastrzeżenia i uwagi.

ZASTRZEŻENIA I UWAGI

do projektu

zmiany ustawy o ochronie przyrody i innych ustaw

Po zapoznaniu się z tekstem projektu wnosimy następujące uwagi i zastrzeżenia :

1. Do proponowanego art. 10, ust.1 – wprowadzenie „..w drodze ustawy..” w miejsce obowiązującego zapisu „ .. w drodze rozporządzenia Rady Ministrów..” spowoduje skomplikowanie procedury, utrudni możliwości zmiany granic poprzez zamianę lub wykup gruntów, nawet tych korzystnych dla obszarów prawnie chronionych i wnoszonych przez wszystkie zainteresowane strony. Istotną przeszkodą będą procedury legislacyjne na szczeblu Sejmu i Senatu.
2. Proponowany ust.2 w art.10 można zapisać jako ust.1a ponieważ obecny ust.2 musi
   być utrzymany. Samorządy lokalne nie mogą być pozbawione prawa uczestniczenia
   w procedurze tworzenia nowego lub zmiany granic istniejącego obszaru prawnie chronionego, w tym przypadku parku narodowego. Tworzenie obszaru prawnie chronionego i dalej jego otuliny, na terenie innym niż Skarbu Państwa, bez czynnego udziału gospodarzy, a nawet właścicieli tego terenu jest niedopuszczalne. Władze samorządów gminnych muszą zachować prawo uzgadniania tych postępowań ponieważ to one ponoszą odpowiedzialność, a nawet skutki finansowe za ograniczenia, które będą zobligowane wprowadzić w swoich decyzjach lub planach miejscowych.

Dodatkowo powyższa propozycja jest w sprzeczności z proponowanym zapisem art.7, ust.2 – „Ustanowienie, …. , obszaru ochrony ścisłej, zintegrowanej, czynnej lub użytkowej….. następuje za zgodą właściciela.” ale samo utworzenie lub zmiana granic terenu parku lub rezerwatu, zawierającego te obszary, już bez jego zgody – ciekawe.

3. Proponowany zapis art.15 – nie rozumiemy czy to pomyłka, czy planowe działanie –
   w ramach zmiany wykreśla się słowa „ .. w parkach narodowych ..” pozostawia „W rezerwatach przyrody zabrania się:” po czym następuje zmodyfikowana i rozbudowana wyliczanka zakazów. Czy w parkach narodowych nie będzie już żadnych zakazów ? Jeżeli tak to faktycznie można zrezygnować z uzgadniania ich tworzenia i zmiany granic !!!
4. W proponowanym zapisie art.20, ust.3 pomija się dotychczasowy pkt.6 mówiący, że: „Plan ochrony …. zawiera” – 6) wskazanie miejsc, w których może być prowadzona działalność wytwórcza, handlowa i rolnicza,” – wydaje się, iż to posunięcie może być podłożem konfliktów ponieważ – co będzie z terenami wykorzystywanymi rolniczo w obrębie parku ?, czy oznacza to, że na terenie parku nie będzie mógł zaistnieć parking płatny, a także żaden punkt gastronomiczny lub sprzedaży detalicznej?, co z punktami sprzedaży prowadzonymi przez gospodarstwa pomocnicze parku narodowego, czy nawet punktami sprzedaży biletów wstępu?
5. W art.91 proponuje się dopisanie pkt.5 wg, którego „organem z zakresie ochrony przyrody” staje się „dyrektor parku narodowego na obszarze tego parku”. Z jednej strony dobrze ponieważ aktualnie dyrektor uzgadniając projekt planu miejscowego wydaje Postanowienie, którego nie powinien wydawać bo nie jest „organem”. Jednak ta propozycja budzi pewne pytania i wątpliwości :
   • jaka będzie rola wojewódzkiego konserwatora przyrody, działającego w imieniu wojewody, jako organu w sprawie terenów prawnie chronionych?
   • kto będzie „organem” wobec obszarów Natura 2000 „nałożonych” na tereny parku narodowego, ponieważ wg POŚ to prawo przysługuje wojewodzie?
6. W proponowanym zapisie ust.1 art. 98 zapisano „..oraz przedstawicieli właściwych miejscowo samorządów wojewódzkich i samorządów gminnych przedstawionych przez marszałka województwa..” – dlaczego marszałek województwa ma wskazywać przedstawicieli samorządów gminnych, a poza tym ilu ma ich wskazać? Czy nie lepszy,
   a równocześnie gwarantujący udział przedstawicieli samorządów gminnych były zapis : .. oraz przedstawicieli właściwych miejscowo samorządów wojewódzkich i samorządów gminnych, w sumarycznej liczbie nie przekraczającej np. 40% składu rady, po jednym
   z każdego samorządu województwa, powiązanego terytorialnie z parkiem narodowym,
   i po jednym z gmin wg kryterium największego udziału terenów w granicach parku narodowego.” – dalej skreślić.
7. W proponowanym zapisie art.100d, ust 4, pkt5 – uważamy, iż w miejsce „przedstawiciela organizacji pozarządowych …… „ należy wpisać : 5) przedstawiciel samorządu gminnego,
   z gminy o największym udziale terenów w obszarze parku narodowego”. Uzasadnieniem tej propozycji jest fakt, iż to samorząd gminny będzie współpracował z dyrektorem parku narodowego, przez 5-cio letni okres jego kadencji, a nie organizacja pozarządowa, a do tego jeszcze jakiś przedstawiciel wybrany przez dowolne grono tych organizacji.

Na zakończenie jeszcze uwaga do Art.9. projektu zmiany ustawy – istnieje błąd w zapisie jest: „1) w art. 7 punkt 8 otrzymuje brzmienie:” a powinno być : „1) w art. 7 ust.1 punkt 8 otrzymuje brzmienie:”.

Za Zarząd Stowarzyszenia
Hubert Prałat – Przewodniczący