Będzie nas więcej …

Będzie nas więcej …

Życie nie uznaje próżni. Pomimo, że szeregi naszego Stowarzyszenia opuszcza Gmina Poronin, co nastąpi, zgodnie z uchwałą Rady Gminy Poronin oraz wymogami Statutu, z dniem 31 grudnia 2008 r. to z dniem 01.01.2009 r. ten ilościowy ubytek zostanie uzupełniony.

W trakcie XI Walnego Zgromadzenia, w Gminie Niedźwiedź, w czerwcu br., odbyło się spotkanie z przedstawicielami struktur samorządowych szczebla gminnego, powiatowego
i wojewódzkiego.

W gronie tych osób był Pan Jan Puchała, Starosta powiatu Limanowskiego, który w swoim wystąpieniu poparł program oraz potrzebę istnienia i działania Stowarzyszenia. W zakończeniu swojej wypowiedzi zadeklarował gotowość do rozważenia możliwości wstąpienia Powiatu Limanowskiego w jego szeregi.

W dniu 29 października br. „…słowo stało się ciałem…” – Rada Powiatu Limanowskiego podjęła stosowna uchwałę, na mocy której Powiat Limanowski wyraża wolę przystąpienia
do Stowarzyszenia z dniem 1 stycznia 2009r., a swoim przedstawicielem stanowi Starostę Limanowskiego.

Zgodnie z zapisem Statutu Stowarzyszenia, Zarząd, w dniu 7 listopada 2008 r. podjął
uchwałę o przyjęciu Powiatu Limanowskiego na członka zwyczajnego Stowarzyszenia.

Liczymy, iż ten fakt umożliwi szersze działanie Stowarzyszenia, na rzecz społeczności lokalnych, równocześnie zwiększy jego prestiż, a może jednocześnie będzie przykładem
i zachętą dla innych – bo tylko wspólnie, w oparciu o jak najszerszą bazę przykładów, pomysłów, a czasem i problemów możemy kształtować optymalne zapisy prawa i realizować program zrównoważonego rozwoju.

Hubert Prałat

Prezes Stowarzyszenia

Polityczne i filozoficzne źródła ideologii ekologii glebokiej i nurtów pokrewnych. Tadeusz Burger

Polityczne i filozoficzne źródła ideologii ekologii głębokiej i nurtów pokrewnych.
Tadeusz Burger

Ekologia, potocznie, kojarzy się z ochroną środowiska i przyrody, a także działaniami
na rzecz zrównoważonego rozwoju, ale okazuje się, że ma ona swoje podłoże
filozoficzne i ideologiczne.

>>pobierz artykuł

Artykuł publikujemy za zgodą autora, Pana Tadeusza Burgera, socjologa badającego,
od wielu lat, świadomość ekologiczną społeczeństwa oraz źródła i mechanizmy konfliktów społecznych związanych z ochroną przyrody i środowiska.

Projekty zmiany ustawy i nowej ustawy, o których odrzucenie postuluje PiS

Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody i innych ustaw oraz ustawy o udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Na początku lipca udostępniliśmy Państwu projekty tych ustaw oraz propozycje do nich przygotowane przez osoby związane z Państwową Radą Ochrony Przyrody. Wówczas nie był znany autor tych projektów, dzisiaj już wiadomo, iż są to projekty rządowe, które 24 lipca br. zostały skierowane do Kancelarii Sejmu i zostały zarejestrowane jako druki nr 767 i 768.

W tej wersji druk 767, dotyczący zmiany ustawy o ochronie przyrody, zawierał liczne błędy
i sprawiał wrażenie napisanego „na kolanie”, na dzień przed urlopem. Błędy dotyczyły głównie zamiany „wojewody” na „regionalnego dyrektora ochrony środowiska” i zaczynały się od art.60.

Dzisiejsza wersja została już poprawiona i udostępniamy ją wraz z uzasadnieniem – >> patrz

Czy warto zainteresować się proponowaną zmianą ustawy o ochronie przyrody ?

Warto, chociaż wątpliwości budzi zasadność tej pośpiesznej nowelizacji, która miałaby wejść
w życie z dniem 1 października 2008r. tym bardziej, iż na spotkaniu z organizacjami pozarządowymi Wiceminister – Główny Konserwator Przyrody zapowiadał, że pod koniec bieżącego roku ruszą prace nad wprowadzeniem nowej ustawy – Prawo ochrony przyrody
i krajobrazu.

Wg zapewnień, prawie wszystkich, ministrów jak i samego Pana Premiera, prawo ma być maksymalnie spójne, a więc dlatego należy je przekształcać lub tworzyć kompleksowo, poruszając wiele obszarów.

Rząd chce od października wprowadzić powyższą nowelizację, która oprócz zapisów
z ochrony przyrody, dotyczy również innych ustaw, a w tym ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym. W sprawie tej ustawy są dostępne aż trzy projekty zmian,
w tym jeden także rządowy, który kompleksowo przebudowuje ustawę i ma wejść
w życie, w połowie przyszłego roku. Zapoznając się z jego zapisami i porównują proponowaną nowelizację widać, że nie będą one spójne, a więc po co to zamieszanie?

Wracając do proponowanej nowelizacji, spójrzmy co w niej może okazać się najistotniejsze
dla samorządów i mieszkańców terenów powiązanych z obszarami prawnie chronionymi,
a szczególnie obszarami Natura 2000 :

    1. Uderza „czołobitność” i podporządkowanie Wspólnocie Europejskiej, co przejawia się
      w częstym stosowaniu zwrotu „.. będący przedmiotem zainteresowania Wspólnoty ..”
      – poszczególni członkowie UE, a szczególnie jej założyciele powinni sami chronić swoją przyrodę, a nie rekompensować sobie jej zniszczenie kosztem nowych państw członkowskich. Dlaczego nowi członkowie mają tworzyć skanseny, których podobno jest ciągle za mało, na ich potrzeby. Przy takiej postawie będziemy, za chwilę, chronili muchy, wróble i pokrzywy bo we Wspólnocie już je dawno wyniszczono. My będziemy podporządkowywali swój rozwój ochronie na potrzeby Wspólnoty, a oni, czyli ich obywatele, będą rozwijali się mając korzystne rynki zbytu u nas.

Nie jestem przeciwnikiem przynależności do UE ale podporządkowanie i uzależnienie musi mieć swoje granice i musi być jasno określone – „co, za co”. Dla pogłębienia wiedzy proponuję wejście na stronę – www.nik.gov.pl – i zapoznać się z wynikami kontroli w zakresie tworzenia
i zarządzania obszarami Natura 2000.

    1. Zapis art.28 ust.7 pkt6 (nowy ) – wprowadza zasadę, że:

„Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 zawiera:

– 6) wskazania dla zmian w istniejących studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowych planach ……”

Nasuwa się pytanie, kto będzie płacił za te zmiany ?

Wg art.13 ust.2 i art.21 ust.2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. z 2003r. nr 80, poz.717 ze zm.) regulują te problem w odniesieniu do inwestycji celu publicznego (art.6 pkt9b ustawy o gospodarce nieruchomościami) ale jako odpowiedzialnego, finansowo, wskazują budżet państwa, wojewodę, starostę lub inwestora nie ma tam ani generalnego, ani regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Nowelizacji milczy w tej kwestii, tak więc w domyśle – zapłaci samorząd lokalny czyli jego mieszkańcy.

    1. Zapis art.29 ust.6 pkt6 (także nowy) – wprowadza, że:

6. Zakres działań ochronnych, o których mowa w ust.5 pkt4, może obejmować w szczególności:

6) warunki zagospodarowania terenów oraz ich użytkowania, w tym w zależności od potrzeb :

a) terenów przeznaczonych pod zabudowę, …”

Dotyczy to oczywiście ochrony terenów objętych przez Naturę 2000, w tym miejscu należy przypomnieć iż ochrona Natury 2000 to nie tylko ograniczenia w obszarze ale również poza nim jeżeli mogłyby szkodzić. Jak do tego zapisu odnoszą się zapewnienia, że zaistnienie obszaru Natura 2000 nie ogranicza rozwoju, nie ogranicza prawa do korzystania z własności, zapewnia zrównoważony rozwój. Jeżeli zapis daje prawo do „wskazywania warunków dla terenów pod zabudowę” to równie dobrze może jej zakazywać – kto rekompensuje ten fakt ?

Jako Stowarzyszenia nie zgadzamy się z proponowanymi zapisami w/w artykułów.

    1. W nawiązaniu do powyższego należy zwrócić uwagę, że nie ulega zmianie art.36 ust3 aktualnej ustawy, w którym zapisano:

„Art.36. ……………..

3. Jeżeli działalność gospodarcza, rolna, leśna lub rybacka wymaga dostosowania do wymogów ochrony obszaru Natura 2000, ……, wojewoda może zawrzeć umowę ……, która zawiera wykaz niezbędnych działań, sposoby i terminy ich wykonania oraz warunki i terminy rozliczenia należności za wykonane czynności, a także wartość rekompensaty za utracone dochody wynikające z wprowadzonych ograniczeń.”

Uważamy, że należy słowo „..może..” zastąpić słowem „..musi..”, a wówczas będzie można uznać, iż został spełniony wymóg art.39 przywołanej ustawy.

Jest jeszcze jeden istotny zapis, a mianowicie Art.6. ustawy zmieniającej, wg którego
z dniem 31 grudnia 2008r. mija termin ubiegania się, przez samorządy, o zwrot utraconych dochodów, z powodu zwolnień od podatków i opłat na terenach parków narodowych
i rezerwatów, za rok 2001. Władze samorządowe, które tego nie zrobiły, powinny się pośpieszyć.

W projekcie nowelizacji ustawy o ochronie przyrody, a także w innych ustawach, pojawia się nowy organ administracji państwowej – Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska i jego organy wojewódzkie – regionalny dyrektor ochrony środowiska, który przejmuje kompetencje wojewody, w określonym zakresie.

Jego powołanie, kompetencje i zakres działania zawarto w zapisach nowej ustawy o udziale społeczeństwa …. , druk nr 768 – >> patrz

Co ta nowa ustawa da samorządom lokalnym i ich mieszkańcom? – podobno ureguluje
i umocni ich prawa w tworzeniu zapisów na rzecz ochrony środowiska i przyrody, mocując
ich w zasadach konsultacji i procesie decyzyjnym. Oby dotyczyło to wszystkich uczestników.

Hubert Prałat

Prezes Stowarzyszenia 

XI Walne Zgromadzenie Członków Stowarzyszenia

XI Walne Zgromadzenie Członków Stowarzyszenia

W dniach 5-6 czerwca br. odbyło się XI Walne Zgromadzenie.

Organizatorem i zarazem gospodarzem spotkania, które odbyło się w ośrodku wczasowym,
w Porębie Wielkiej – Koninki, był Wójt Gminy Niedźwiedź – Pan Janusz Potaczek.

W dniu 5 czerwca odbyły się spotkania robocze Zarządu i Komisji Rewizyjnej oraz terenowe spotkanie z Dyrektorem Gorczańskiego PN, Panem Januszem Tomasiewiczem, który zaprezentował walory i problemy związane z obszarem parku.

W dniu 6 czerwca odbyło się główne posiedzenie, którego przebieg i treść oddaje protokół sporządzony przez organizatora >> patrz oraz krótki fotoreportaż >> patrz

Frekwencja, ze strony delegatów była tradycyjna czyli poniżej 50% ale za to dopisali zaproszeni goście, którzy poparli ideę i sens istnienia Stowarzyszenia, a nawet wyrazili wolę przystąpienia, jako Gmina Mszana Dolna i Powiat Limanowski.

W gronie zaproszonych gości był również redaktor gazety „Dziennik Polski” co znalazło swoje odbicie na jego łamach.

Za Zarząd Stowarzyszenia

Hubert Prałat

Kolejne propozycje zmian w ustawie o ochronie przyrody

Kolejne propozycje zmian – w dniu 30 maja br. zamieściliśmy na naszej stronie projekt zmian w ustawie o ochronie przyrody, autorstwa osób z kręgów Państwowej Rady Ochrony Przyrody, datowany 15.05.2008 r.

Teraz zamieszczamy projekt, zmiany do zmiany, z dnia 03.06.2008r. projekt_zmiana_ustawy-15.05  >> patrz

Należy zaznaczyć, że powyższe propozycje dotyczą ujednoliconego projektu zmiany, nieznanego nam autorstwa, który ukazał się w marcu br. ustawa_oos_16.05.2008  >> patrz

Dziwi ta duża aktywność w tworzeniu kolejnych projektów zmiany ustawy, szczególnie w kontekście wypowiedzi Pana Wiceministra – Głównego Konserwatora Przyrody, iż w czwartym kwartale bieżącego roku rozpoczną się prace nad tekstem zupełnie nowej ustawy pod roboczym tytułem: „Prawo ochrony przyrody i krajobrazu”.

Może jest to akcja „faktów dokonanych” tworzących bazę dla nowej ustawy, będziemy bacznie śledzili rozwój wypadków, a swój komentarz zamieścimy wkrótce.

Hubert Prałat

Uwaga – nowe i nowelizowane prawo

Konieczność nowelizacji

O konieczności nowelizacji prawa, a szczególnie ustawy o ochronie przyrody, mówił na spotkaniu z organizacjami pozarządowymi zarówno Minister jak i Główny Konserwator Przyrody. Przy czym ten ostatni zakłada konieczność napisania nowej ustawy jako prawa ochrony przyrody i krajobrazu.

Inne gremia również się uaktywniły i zgłaszają swoje propozycje zapisów prawnych.

Do tej grupy należą również osoby związane z Państwową Radą Ochrony Przyrody. W połowie maja br. rozesłali oni projekty dwóch aktów prawnych, które Państwu udostępniamy,
a mianowicie :

– projekt zmiany ustawy o ochronie przyrody  >> patrz

– projekt nowej ustawy o uprawnieniach społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko i organach administracji w tym zakresie >> patrz

Zapraszamy do zapoznania się, a nasz komentarz zamieścimy po 16 czerwca br.

Zarząd Stowarzyszenia

Spotkanie z Ministrem Środowiska …

Sprawozdanie i komentarz subiektywny…

W dniu 27 marca 2008r. odbyło się spotkanie przedstawicieli organizacji pozarządowych
z Panem prof. Maciejem Nowickim – Ministrem Środowiska oraz jego najbliższymi współpracownikami, czyli Panem prof. Andrzejem Sadurskim – Prezesem Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i Panem dr Maciejem Trzeciakiem – Głównym Konserwatorem Przyrody.

Prowadzącym spotkanie był Pan Michał Nurzyński – Dyrektor Departamentu Edukacji
i Komunikacji Społecznej, dawna nazwa: Departament Edukacji i Promocji Zrównoważonego Rozwoju.

Stowarzyszenie reprezentowali kol. Jan Skiba – Sekretarz (Burmistrz Gminy Zwierzyniec)
i Przewodniczący Zarządu – Hubert Prałat (kierownik Wydziału Planowania Rozwoju i Ochrony Środowiska w Urzędzie Miasta Luboń k/Poznania).

Całe spotkanie trwało ponad trzy godziny i składało się z dwóch wyraźnych części.

Część pierwsza, dwugodzinna, to krótkie wystąpienie Pana Ministra Środowiska i jeszcze krótsze Pana Prezesa oraz pytania i uwagi uczestników.

Część druga to wystąpienie Pana dr Macieja Trzeciaka, przeplatane pytaniami i postulatami
z „sali”.

Subiektywnie, najciekawsze treści z wystąpienia Pana Ministra to :

– organizacje pozarządowe to bardzo ważny element społeczeństwa obywatelskiego;

– członkowstwo w UE jest czynnikiem przyśpieszającym rozwój oraz ważnym i potrzebnym źródłem impulsów;

– ochrona przyrody jest równoważna z rozwojem kraju, z rozwojem gospodarczym;

– brak zgrania ochrony przyrody z rozwojem gospodarczym grozi zahamowaniem tego rozwoju;

– fałszywe jest twierdzenie, że przyrodnicy hamują rozwój to brak zrozumienia potrzeb ochrony przyrody powoduje zahamowanie;

– należy przyjąć określoną strategię działania opartą na:

  • stanowieniu dobrego prawa
  • skutecznym realizowaniu i egzekwowaniu jego zapisów, np.: poprzez przekształcenie Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska w „policję ekologiczną”, wyłączoną
    z podległości marszałkowi województwa
  • pozyskiwaniu i dobrym wykorzystaniu środków unijnych
  • podnoszeniu świadomości społecznej poprzez edukację.

Na zakończenie Pan Minister zadeklarował zamiar i gotowość do przekształcenia całej Puszczy Białowieskiej w park narodowy, pomimo sprzeciwu leśników z tych terenów.

Przyobiecał również, że to spotkanie jest pierwszym z cyklu o częstotliwości np. kwartalnej, no poczekamy, zobaczymy – to samo obiecywali poprzednicy i też otrzymywali brawa za pomysł.

W wypowiedziach i zapytaniach uczestników poruszono wiele problemów, między innymi:

– realizowanie inwestycji sprzecznych z ochroną obszarów Natura 2000, np. zasypywanie ziemią i gruzem terenów przyrzecznych;

– budowa wałów przeciwpowodziowych, a ich zgodność z polityką ochrony przyrody;

– budowa wałów jako przyczyna zbliżania nowej zabudowy do rzek i zbiorników;

– dewastacja rzek w majestacie prawa, w oparciu o środki unijne i rządowe;

– melioracja – jej konieczność i zasadność;

– stacje bazowe telefonii komórkowej – brak badań i wiarygodnych opracowań w zakresie oddziaływania pól magnetycznych na organizm ludzki, „niechęć” wobec opracowań obcych
i norm stosowanych w innych krajach, brak Dyrektywy unijnej;

– dysponowanie środkami z WFOŚiGW, ich dowolność, brak kontroli, a szczególności brak nadzoru społecznego;

– problematyka gospodarki odpadami, lepsza segregacja i recykling niż utylizacja termiczna czyli spalanie (w kontekście projektu spalarni dla Krakowa);

– krytyka Prezydenta Miasta Poznania za wycinkę drzew w mieście;

– zagrożenie dla „Stawów Milickich” w związku z zamiarem przekazania ich władzom gminnym, które mogą je przekształcić w kąpieliska;

– czy organizacje ekologiczne mogą być „twórcami” parku narodowego?

– konieczność inwentaryzacji „lasów naturalnych” i ich ochrony przed traktowaniem jak lasu gospodarczego, lasy naturalne nie powinny być wycinane;

– cienie i blaski reintrodukcji gatunków zwierząt na przykładzie susła.

Druga część spotkania, z Głównym Konserwatorem Przyrody, była w konwencji „pytanie – odpowiedź” z niewielkimi dopowiedziami ze strony Pana Ministra ale ja przedstawię to
w układzie problemów i postulatów wnoszonych przez strony.

Do najciekawszych ze strony gości należy zaliczyć:

– czy i kiedy nastąpi dalsze rozszerzenia obszarów Natura 2000;

– władze samorządowe lekceważą ”obszary chronionego krajobrazu”, a więc decydowanie
o ich tworzeniu i zarządzaniu nimi powinno przejść pod Ministerstwo Środowiska;

– należy zagwarantować lepszy przepływ informacji np. specjalny link do strony dla organizacji pozarządowych aby łatwiej wychwycić propozycje konsultacji itp.;

– kiedy i w jakim kierunku nastąpi nowelizacja ustawy o ocenie oddziaływania na środowisko
i procedurach decyzji środowiskowych ?

W tej kwestii odpowiedzi udzieliła Pani Irena Mazur – Dyrektor Departamentu Ocen Oddziaływania na Środowisko: prace trwają, prawdopodobnie w drugiej połowie kwietnia projekt będzie gotowy i poddany konsultacją, w zapisach przewiduje się powrót do dwukrotnego uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach tzn. na etapie
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i na etapie pozwolenia na budowę. Proponuje się aby dla pierwszej grupy przedsięwzięć było to obligatoryjne, a dla drugiej grupy może być ograniczone do jednego etapu.

Natomiast najciekawsze, a chyba również najistotniejsze wypowiedzi ze strony Głównego Konserwatora Przyrody to:

– nie można dopuścić aby „niedopracowane” obszary Natura 2000 stawały się przyczyną blokowania rozwoju gospodarczego;

– nie ma uzasadnienia aby dla każdego obszaru Natura 2000 tworzyć plan ochrony, szczególnie kiedy dany obszar został utworzony dla pojedynczych organizmów świata roślinnego lub zwierzęcego;

– trzeba dokonać nowelizacji ustawy o ochronie przyrody przekształcając ją w „Prawo ochrony przyrody i krajobrazu” (tytuł roboczy), a prace mają rozpocząć się pod koniec roku.

Na zakończenie muszę poinformować, że nie udało mi się zabrać głosu. Początkowo nie zgłaszałem takiej woli, a kiedy po atakach na samorządowców chciałem się ustosunkować
to niestety „nie zostałem zauważony” przez prowadzącego.

Jeszcze jedna uwaga, szczególnie kierowana do władz samorządów lokalnych powiązanych terytorialnie z terenami prawnie chronionymi, Pan Wiceminister mówił o planowanej zmianie ustawy, a do członków PROP-u, z datą 27.03.2008r., dotarł ujednolicony tekst ustawy. Zawiera on kilka zapisów, które warto przeanalizować, niestety nie mogę go Państwu udostępnić bo otrzymałem go nieoficjalnie, a ponadto sam Z-ca Przewodniczącego PROP nie wie kto jest autorem tej wersji i udostępnił ją członkom jako „ciekawostkę”.

Hubert Prałat

 

UWAGA, dotyczy nie tylko gmin członkowskich, ale wszystkich, które są terytorialnie powiązane z parkami narodowymi lub rezerwatami

UWAGA !! 

UWAGA, zbliża się koniec terminu w jakim należy składać wnioski o zwrot utraconych dochodów z powodu zwolnień w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

Termin tym jest dzień 31 marca, a zasady oraz wzór formularza zawiera Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 maja 2007r.

>> pobierz wzór formularza

>> pobierz zasady

Rozporządzenie przewiduje czas na korekty i poprawki (31.05.2008r.) ale aby coś poprawiać lub zmieniać należy złożyć podstawowy wniosek.

Należy również pamiętać, iż wyrok NSA z 3 października 2007r. otwiera drogę do ubiegania się
o zwrot utraconych dochodów za lata 2005, 2006, a nawet 2001r.

>> czytaj artykuł

>> czytaj wyrok NSA

Szczególnie jest to ważne dla gmin, które nie zabiegały o należności za 11 miesięcy 2001r.
lub dopiero teraz zdecydują się poprawić swój budżet. Życzę powodzenia.

Prezes Stowarzyszenia

Hubert Prałat

Kolejne źródło informacji…

Kolejne źródło informacji, dobrej i przystępnie podanej informacji nigdy za wiele

Centrum Informacji o Środowisku działa w strukturach Ministerstwa Środowiska, od około dwóch lat jest dostępna jego strona informacyjno – edukacyjna www.ekoportal.gov.pl .

Pod koniec października br. na elektronicznych stronach Centrum ukazał się z Biuletyn Informacyjny Nr 1, którego autorami, a w tym wymiarze również właścicielami, są pracownicy
i współpracownicy Centrum.

Za zgodą Dyrektora CIOŚ – Pana Cezarego Starczewskiego (otrzymaliśmy ją 27.11.br) publikujemy w/w informator na naszych stronach >> czytaj

Równocześnie zamieszczamy na stronie głównej linki do : www.ekoportal.gov.pl oraz www.cios.gov.pl

Miłej lektury, szczególnie materiałów dotyczących tematów : Natura 2000 oraz konfliktów
i ich rozwiązywania.

H.P.

 

UWAGA, WAŻNE – wyrok NSA, który może dotyczyć wielu gmin

Wyrok NSA

W dniu 3 października 2007 r. zapadł wyrok NSA na mocy, którego wszystkie gminy związane terytorialnie z obszarami parków narodowych, maja prawo dochodzić rekompensaty utraconych dochodów za okres 1 luty 2001 r. do 31 grudnia 2001 r., roszczenia nie ulegają przedawnieniu.

Informację w tej sprawie zamieściła Rzeczpospolita , na stronach samorządowych, w dniu
10 października br. – tekst w załączeniu >> czytaj