Sprawozdanie i komentarz subiektywny…

W dniu 27 marca 2008r. odbyło się spotkanie przedstawicieli organizacji pozarządowych
z Panem prof. Maciejem Nowickim – Ministrem Środowiska oraz jego najbliższymi współpracownikami, czyli Panem prof. Andrzejem Sadurskim – Prezesem Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i Panem dr Maciejem Trzeciakiem – Głównym Konserwatorem Przyrody.

Prowadzącym spotkanie był Pan Michał Nurzyński – Dyrektor Departamentu Edukacji
i Komunikacji Społecznej, dawna nazwa: Departament Edukacji i Promocji Zrównoważonego Rozwoju.

Stowarzyszenie reprezentowali kol. Jan Skiba – Sekretarz (Burmistrz Gminy Zwierzyniec)
i Przewodniczący Zarządu – Hubert Prałat (kierownik Wydziału Planowania Rozwoju i Ochrony Środowiska w Urzędzie Miasta Luboń k/Poznania).

Całe spotkanie trwało ponad trzy godziny i składało się z dwóch wyraźnych części.

Część pierwsza, dwugodzinna, to krótkie wystąpienie Pana Ministra Środowiska i jeszcze krótsze Pana Prezesa oraz pytania i uwagi uczestników.

Część druga to wystąpienie Pana dr Macieja Trzeciaka, przeplatane pytaniami i postulatami
z „sali”.

Subiektywnie, najciekawsze treści z wystąpienia Pana Ministra to :

– organizacje pozarządowe to bardzo ważny element społeczeństwa obywatelskiego;

– członkowstwo w UE jest czynnikiem przyśpieszającym rozwój oraz ważnym i potrzebnym źródłem impulsów;

– ochrona przyrody jest równoważna z rozwojem kraju, z rozwojem gospodarczym;

– brak zgrania ochrony przyrody z rozwojem gospodarczym grozi zahamowaniem tego rozwoju;

– fałszywe jest twierdzenie, że przyrodnicy hamują rozwój to brak zrozumienia potrzeb ochrony przyrody powoduje zahamowanie;

– należy przyjąć określoną strategię działania opartą na:

• stanowieniu dobrego prawa
• skutecznym realizowaniu i egzekwowaniu jego zapisów, np.: poprzez przekształcenie Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska w „policję ekologiczną”, wyłączoną
  z podległości marszałkowi województwa
• pozyskiwaniu i dobrym wykorzystaniu środków unijnych
• podnoszeniu świadomości społecznej poprzez edukację.

Na zakończenie Pan Minister zadeklarował zamiar i gotowość do przekształcenia całej Puszczy Białowieskiej w park narodowy, pomimo sprzeciwu leśników z tych terenów.

Przyobiecał również, że to spotkanie jest pierwszym z cyklu o częstotliwości np. kwartalnej, no poczekamy, zobaczymy – to samo obiecywali poprzednicy i też otrzymywali brawa za pomysł.

W wypowiedziach i zapytaniach uczestników poruszono wiele problemów, między innymi:

– realizowanie inwestycji sprzecznych z ochroną obszarów Natura 2000, np. zasypywanie ziemią i gruzem terenów przyrzecznych;

– budowa wałów przeciwpowodziowych, a ich zgodność z polityką ochrony przyrody;

– budowa wałów jako przyczyna zbliżania nowej zabudowy do rzek i zbiorników;

– dewastacja rzek w majestacie prawa, w oparciu o środki unijne i rządowe;

– melioracja – jej konieczność i zasadność;

– stacje bazowe telefonii komórkowej – brak badań i wiarygodnych opracowań w zakresie oddziaływania pól magnetycznych na organizm ludzki, „niechęć” wobec opracowań obcych
i norm stosowanych w innych krajach, brak Dyrektywy unijnej;

– dysponowanie środkami z WFOŚiGW, ich dowolność, brak kontroli, a szczególności brak nadzoru społecznego;

– problematyka gospodarki odpadami, lepsza segregacja i recykling niż utylizacja termiczna czyli spalanie (w kontekście projektu spalarni dla Krakowa);

– krytyka Prezydenta Miasta Poznania za wycinkę drzew w mieście;

– zagrożenie dla „Stawów Milickich” w związku z zamiarem przekazania ich władzom gminnym, które mogą je przekształcić w kąpieliska;

– czy organizacje ekologiczne mogą być „twórcami” parku narodowego?

– konieczność inwentaryzacji „lasów naturalnych” i ich ochrony przed traktowaniem jak lasu gospodarczego, lasy naturalne nie powinny być wycinane;

– cienie i blaski reintrodukcji gatunków zwierząt na przykładzie susła.

Druga część spotkania, z Głównym Konserwatorem Przyrody, była w konwencji „pytanie – odpowiedź” z niewielkimi dopowiedziami ze strony Pana Ministra ale ja przedstawię to
w układzie problemów i postulatów wnoszonych przez strony.

Do najciekawszych ze strony gości należy zaliczyć:

– czy i kiedy nastąpi dalsze rozszerzenia obszarów Natura 2000;

– władze samorządowe lekceważą ”obszary chronionego krajobrazu”, a więc decydowanie
o ich tworzeniu i zarządzaniu nimi powinno przejść pod Ministerstwo Środowiska;

– należy zagwarantować lepszy przepływ informacji np. specjalny link do strony dla organizacji pozarządowych aby łatwiej wychwycić propozycje konsultacji itp.;

– kiedy i w jakim kierunku nastąpi nowelizacja ustawy o ocenie oddziaływania na środowisko
i procedurach decyzji środowiskowych ?

W tej kwestii odpowiedzi udzieliła Pani Irena Mazur – Dyrektor Departamentu Ocen Oddziaływania na Środowisko: prace trwają, prawdopodobnie w drugiej połowie kwietnia projekt będzie gotowy i poddany konsultacją, w zapisach przewiduje się powrót do dwukrotnego uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach tzn. na etapie
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i na etapie pozwolenia na budowę. Proponuje się aby dla pierwszej grupy przedsięwzięć było to obligatoryjne, a dla drugiej grupy może być ograniczone do jednego etapu.

Natomiast najciekawsze, a chyba również najistotniejsze wypowiedzi ze strony Głównego Konserwatora Przyrody to:

– nie można dopuścić aby „niedopracowane” obszary Natura 2000 stawały się przyczyną blokowania rozwoju gospodarczego;

– nie ma uzasadnienia aby dla każdego obszaru Natura 2000 tworzyć plan ochrony, szczególnie kiedy dany obszar został utworzony dla pojedynczych organizmów świata roślinnego lub zwierzęcego;

– trzeba dokonać nowelizacji ustawy o ochronie przyrody przekształcając ją w „Prawo ochrony przyrody i krajobrazu” (tytuł roboczy), a prace mają rozpocząć się pod koniec roku.

Na zakończenie muszę poinformować, że nie udało mi się zabrać głosu. Początkowo nie zgłaszałem takiej woli, a kiedy po atakach na samorządowców chciałem się ustosunkować
to niestety „nie zostałem zauważony” przez prowadzącego.

Jeszcze jedna uwaga, szczególnie kierowana do władz samorządów lokalnych powiązanych terytorialnie z terenami prawnie chronionymi, Pan Wiceminister mówił o planowanej zmianie ustawy, a do członków PROP-u, z datą 27.03.2008r., dotarł ujednolicony tekst ustawy. Zawiera on kilka zapisów, które warto przeanalizować, niestety nie mogę go Państwu udostępnić bo otrzymałem go nieoficjalnie, a ponadto sam Z-ca Przewodniczącego PROP nie wie kto jest autorem tej wersji i udostępnił ją członkom jako „ciekawostkę”.

Hubert Prałat